آیا می توانید در هنگام خواب یاد بگیرید؟
راه‌هایی برای بهبود خواب خود بیابید و با پیاده‌سازی استراتژی‌هایی که به یادگیری و تثبیت حافظه در طول شب کمک می‌کنند، خواب خود را بهینه کنید.
برای عملکرد بهتر، خواب با کیفیت ضروری است. متخصصان توصیه می‌کنند که بزرگسالان هر شب حداقل هفت ساعت بخوابند، که باعث می‌شود بسیاری به این فکر بیفتند که چگونه می‌توانند از این زمان به بهترین نحو استفاده کنند. در گذشته، برخی شرکت‌ها ادعا می‌کردند که دستگاه‌ها یا ضبط صدا در هنگام خواب می‌تواند به یادگیری اطلاعات جدید کمک کند، اما شواهد علمی کمی برای تایید این ادعاها وجود دارد. با این حال، خواب نقش مهمی در فرآیند یادگیری دارد و روش‌هایی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توان یادگیری را حین خواب تقویت کرد.
پس، آیا واقعاً می‌توان در هنگام خواب یاد گرفت؟ بیایید بررسی کنیم که چگونه خواب بر یادگیری تأثیر می‌گذارد، مراحل مختلف خواب چه تاثیری بر مغز دارند و کدام مهارت‌ها را بهتر است در زمان خواب تقویت کنید.
▶️مشاهده دوره "خواب ابرنیروی شما است"
🎧 شنیدن خلاصه صوتی کتاب "راه حل خوابیدن"
چگونه خواب بر یادگیری تأثیر می‌گذارد؟
خواب برای یادگیری دانش جدید و به خاطر سپردن آنها خیلی مهم است. مغز ما موقع خواب حسابی فعال است و اطلاعات را مرتب می‌کند. متخصص‌ها بر این باورند که خواب چهار مرحله دارد و هر 80 تا 100 دقیقه یک بار تکرار می‌شوند. هر مرحله هم کار خاص خودش را در مغز انجام می‌دهد.
خواب REM در مقابل خواب غیر REM
خواب ما شامل 4 مرحله است: 3 مرحله خواب عمیق (NREM) و 1 مرحله خواب رؤیایی (REM). بیشتر زمان خواب (75 تا 80 درصد) در مرحله خواب عمیق سپری می‌شود که نقش حیاتی در ترمیم و بازسازی بدن دارد. خواب عمیق شامل 3 مرحله است:
مرحله اول: خواب بسیار سبک و کوتاهی است، شبیه زمانی که تازه چرت می‌زنید.
مرحله دوم: بدن آرام‌تر می‌شود، ضربان قلب و تنفس کندتر می‌شوند، چشم‌ها حرکت نمی‌کنند و ماهیچه‌ها شل می‌شوند. مغز امواج خاصی تولید می‌کند که نشان‌دهنده ورود به خواب عمیق‌تر است.
مرحله سوم: این مرحله، خواب عمیق واقعی است! ضربان قلب، تنفس و فعالیت مغز به پایین‌ترین سطح می‌رسد و بدن به‌طور جدی به ترمیم خود می‌پردازد. بیدار شدن در این مرحله بسیار دشوار است.
پس از این سه مرحله، خواب رؤیایی (REM) آغاز می‌شود که بیشتر خواب‌ها در این مرحله دیده می‌شوند.
کدام مرحله خواب برای یادگیری بهتر است؟
خواب عمیق (NREM) برای تقویت حافظه و یادگیری بسیار مهم است. در این مرحله، مغز خاطرات روز را مرتب می‌کند و آنها را در حافظه کوتاه مدت یا بلندمدت ذخیره می‌کند. همچنین احساسات را پردازش می‌کند و به شما کمک می‌کنه تا هم حقایق و هم مهارت‌های جدید رو یاد بگیرید.
بعضی از محققان معتقدند فعالیت‌های خاص مغز درخواب عمیق باعث تقویت اتصالات عصبی و مرتب شدن اطلاعات می‌شود. به همین دلیل، خواب خوب باعث بهبود یادگیری در روز بعد می‌شود. با بالا رفتن سن، این فعالیت‌های مغزی کم می‌شوند، برای همین کودکان معمولا چیزهای جدید را سریع‌تر از بزرگسالان یاد می‌گیرند.
دانشمندان هنوز در حال تحقیق درباره ارتباط خواب و یادگیری هستند. اما این را می‌دانیم که خواب خوب به مغز کمک می‌کند تا اطلاعات را پردازش کند، احساسات رو تنظیم نموده و برای یادگیری چیزهای جدید آماده باشد.
محرومیت از خواب و یادگیری
وقتی خواب کافی نداشته باشید، مغزتان خواب عمیق مورد نیازش را از دست می‌دهد و این موضوع روی حافظه و یادگیری شما تأثیر می‌گذارد. در واقع، کمبود خواب عمیق باعث می‌شود مغز نتواند چیزهایی که یاد گرفتید را خوب ذخیره کند.
محققان کشف کردند که مرحله سوم خواب (خواب عمیق) برای ذخیره طولانی مدت خاطرات بسیار مهم است. همچنین خواب ناکافی می‌تواند توانایی شما را برای یادگیری چیزهای جدید تا 40 درصد کم کند. اگر شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که برای خوابیدن مشکل دارید، برای حل این مساله حتما دوره زیر را که از محبوب‌ترین دوره‌ها در مورد بهبود کیفت خواب است را ببینید
▶️ مشاهده دوره "چگونه خواب فوق العاده ای داشته و هنگام بیداری پرانرژی و شاد باشیم؟"
در حین خواب چه چیزی می‌توانید یاد بگیرید؟
انواع خاصی از اطلاعات به‌ویژه برای تقویت در طول خواب مناسب هستند. در اینجا دو دسته از اطلاعات وجود دارد که می‌توانند به‌طور مؤثر در حین استراحت پردازش شوند:
1. یادگیری زبان
دانشمندان فهمیده‌اند که می‌توانیم در خواب هم چیزهای جدید یاد بگیریم، مثلاً زبان جدید! آنها این موضوع را روی چند نفر آلمانی آزمایش نمودند. وقتی این افراد خواب بودند، برایشان کلمات آلمانی پخش کردند. بعضی از کلمات واقعی و بعضی دیگر الکی بودند.
چیزی که جالب بود این بود که وقتی این کلمات در زمان خواب عمیق پخش می‌شد، افراد بعد از بیدار شدن می‌توانستند بین کلمات ارتباط برقرار کنند و آنها را به خاطر بسپارند.
این یعنی مغز ما حتی موقع خواب هم می‌تواند کار کند و چیزهای جدید یاد بگیرد. شاید در آینده بشود با گوش دادن به کلمات در خواب، زبان جدید یاد گرفت!
2. یادگیری موسیقی
دانشمندان می‌گویند موسیقی هم می‌تواند به یادگیری در خواب کمک کند!
آنها آزمایشی انجام دادند که در آن به بعضی از افراد قبل از خواب، یک آهنگ با گیتار یاد دادند. بعد وقتی این افراد خواب بودند، برای نصف آنها همان آهنگ را پخش کردند و برای بقیه نه.
جالب اینجاست که کسانی که موقع خواب آهنگ را شنیده بودند، بعد از بیدار شدن، آهنگ را خیلی بهتر یادشان بود و قشنگ‌تر می‌توانستند آن را با گیتار بزنند!
پس انگار می‌شود با گوش دادن به موسیقی موقع خواب، چیزهای جدید یاد گرفت، مثلاً نواختن یک آهنگ جدید.
چگونه خواب را بهبود بخشیم؟
می‌خواهید خواب بهتری داشته باشید و چیزها را راحت‌تر یاد بگیرید؟ این چند نکته به شما کمک می‌کند:
سعی کنید هر روز سر یک ساعت مشخص بخوابید و بیدار شوید. اینطوری بدن شما عادت می‌کند و خواب بهتری خواهید داشت.
اتاق خوابتان را تاریک، ساکت و خنک نگه دارید. اینگونه راحت‌تر می‌خوابید و خوابتان عمیق‌تر می‌شود.
گوشی، کامپیوتر و تلویزیون را از اتاق خوابتان بیرون ببرید. نور این وسایل باعث می‌شود مغز شما فکر کند هنوز روز است و وقت خواب نیست.
ورزش کنید، غذای سالم بخورید و الکل و قهوه‌ی زیادی ننوشید. این کارها به شما کمک می‌کند شب‌ها راحت‌تر بخوابید.
با رعایت این نکات ساده می‌توانید خواب بهتری داشته باشید و در نتیجه چیزهای جدید را راحت‌تر یاد بگیرید. البته برای بهبود کیفیت خواب خود می‌توانید مدیتیشن داشته باشید. مدیتیشن خواب عمیق از بهترین روش‌های بهبود کیفیت خواب است.
▶️ مشاهده "دوره کامل عادات خوب برای خواب - امشب بهتر بخوابید!"
🎧 شنیدن خلاصه صوتی کتاب "زندگی مخفیانه خواب"
نتیجه‌گیری
خواب برای یادگیری بسیار مهم است! وقتی می‌خوابیم، مغزمان اطلاعات جدید را مرتب و ذخیره می‌کند. به همین خاطر است که بعد از یک خواب خوب، چیزها را بهتر یاد می‌گیریم و به خاطر می‌سپاریم. حتی می‌توانیم موقع خواب هم چیزهای جدید یاد بگیریم، مثلا زبان جدید یا موسیقی! پس اگر می‌خواهید خوب یاد بگیرید و چیزها را فراموش نکنید، حتما به اندازه کافی بخوابید.