در این بخش می خوانید:
مقدمه ای بر موسیقی
موسیقی دنیا را به گردش در می آورد، اما آیا واقعاً می دانید چیست؟
اگر عاشق موسیقی هستید اما هرگز تئوری موسیقی را یاد نگرفته اید، به خودتان آسیب بزرگی می زنید. هرچه اصول اولیه را بیشتر درک کنید، بیشتر از آهنگ ها و هنرمندان مورد علاقه خود قدردانی خواهید کرد.
موسیقی چیست و چرا مردم آن را برای یادگیری مهم می دانند؟ صداهای موسیقی زندگی ما را پر می کند: از موسیقی که به صورت آنلاین به اشتراک می گذارید تا آهنگ هایی که در مغازه ها و رستوران ها پخش می شود، به ندرت از موسیقی دور هستیم. پخش موسیقی به مغز "تمرینی" چندحسی می دهد که می تواند حافظه را تقویت کند، به ما کمک کند توجه کنیم و شاید حتی توانایی خواندن را بهبود ببخشیم. در این مقاله، نحوه تأثیرگذاری عملکردهای مختلف مغز از جمله شنوایی، بینایی، حرکت و آگاهی اجتماعی توسط آموزش موسیقی را برجسته می‌کنیم. لازم نیست موتزارت باشید تا از نواختن موسیقی بهره‌مند شوید، زیرا موسیقی بسیار در دسترس است و چیزی فراتر از آهنگ است. هر زمان که بدون کلام ارتباط برقرار می کنید (نحوه بیان چیزی به جای آنچه می گویید) درگیر رفتار موسیقیایی هستید.
در ابتدا، برخی از دانشمندان تصور می کردند که مغز تنها با گوش دادن به موسیقی می تواند سودمند باشد. آنها نشان دادند که نمرات افراد در آزمون‌های IQ، ضریب هوش، معیار استاندارد سطح هوش افراد بر اساس آزمون‌های روان‌شناختی است. زمانی که آنها به موسیقی کلاسیک موتزارت گوش دادند، بهبود یافتند. این باعث شد تا مردم باور کنند که گوش دادن به موسیقی شما را باهوش تر می کند. اما این یک ساده سازی بیش از حد و اغراق آمیز نتایج بود. مطالعات بعدی نشان داد که گوش دادن به موسیقی در واقع شما را باهوش‌تر نمی‌کند، بلکه سطح لذت شما را بالا می‌برد و احساس استرس شما را کاهش می‌دهد، که گاهی منجر به تمرکز بهتر و بهبود نمرات آزمون می‌شود. این بدان معنی است که در حالی که موسیقی در خانه یا کلاس شما به طور خودکار عملکرد شما را بهبود نمی بخشد، می تواند به شما کمک کند تا بر روی یک کار جدید یا در موقعیت هایی که افزایش توجه و کاهش استرس ضروری است، مفید باشد. علاوه بر این، تنها گوش دادن به موسیقی ممکن است تأثیر متفاوت یا شاید کمتری نسبت به پخش واقعی موسیقی داشته باشد. این تقریباً مشابه روشی است که ورزش کردن، وضعیت جسمانی شما را بیش از تماشای صرف ورزش بهبود می بخشد. بنابراین، قدرت تمرکز موسیقی را می توان با پخش همراه تقویت کرد.
در این دوره های آموزشی شما با انواع موسیقی مانند کلاسیک، انواع ساز ها مانند پیانو، ویولن، گیتار و غیره، انواع نرم افزارهای میکس و دی جی و دیگر مباحث مربوط به این حیطه آشنا می شوید.
انواع سازهای موسیقی
در دنیای موسیقی، انواع مختلفی از سازها وجود دارند که بر اساس ویژگی ها، صداها، و انواع نواختن تقسیم بندی می شوند. در زیر، برخی از انواع اصلی سازهای موسیقی را ذکر می کنیم:
سازهای زهی (بادی):
- فلوت
- کلارینت
- اوبوئه
- ساکسوفون
- ترومپت
- ترومبون
- فاگوت
- کورنت
- توبا
سازهای زهی فلزی
- نی
- شوفر
- کمانچه
سازهای ضربی
- درامز
- طبل
- کوبه ها
- گلوکن شپ
- تمپانی
سازهای کشیده
- ویولن
- ویولا
- ویولن‌سل
- کنترباس
سازهای کیبوردی
- پیانو
- ارگان
- کیبورد الکترونیکی
سازهای الکترونیکی و دیجیتالی
- سینتی‌سایزر
- درام ماشین
- کنترلر MIDI
- پد کنترل
- سمپلر
سازهای کلاسیک و فولکلوری
- تار
- سه‌تار
- گیتار
- گیتار بیس
- عود
- سنتور
- کمانچه
- تنبک
- دف
- سازهای بومی مختلف در اقلیم ها و کشورهای مختلف
سازهای اثری
- هارمونیکا
- تمبورین
سازهای بادی دمی
- کور
- آبو
سازهای قدیمی و تاریخی
- لیرا
- لوت
- سازهای مصری باستان مانند نای و دوفر
سازهای نواحی خاص
- پیپا (ساز گالیسیایی)
- شانه‌دار (ساز اسکاتلندی)
- بودران (ساز ایرلندی)
این فهرست تنها یک نمونه از انواع سازهای موسیقی است و تعداد زیادی ساز دیگر نیز وجود دارند. هر ساز ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارد و در انواع موسیقی ها و سبک های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
پیانو
پیانو یکی از معروف ترین و پرکاربردترین سازهای موسیقی است که توسط بسیاری از موسیقیدانان در سبک ها و سازهای مختلف به عنوان ابزار اصلی مورد استفاده قرار می گیرد. این ساز دارای ویژگی ها و تاریخچه ای جذاب است که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
پیانو در قرن 18 اختراع شد و تاکنون جایگاه ویژه ای در موسیقی دارد. اختراع این ساز به خانواده کیبوردی ها تعلق دارد و از همسوتی دو ساز گیتار و کیبورد الکترونیکی برخوردار است. پیانو از کیبورد 88 کلیدی تشکیل شده است که شامل کلیدهای سفید و مشکی است. هر کلید دارای یک سیم خوراکی است که با فشار روی کلید توسط یک میخ به سوی سیم های فلزی پیانو ضربه می زند. این سیم ها با اندازه و ضخامت متفاوت باعث تولید نت های مختلف می شوند. پیانو از طریق مکانیسمی پیچیده به کمک پدال ها قابلیت تغییر قوت و مدت زمان صدای تولیدی را نیز دارد. پیانو به عنوان یک ساز تنها و مستقل یا به صورت همراه با انواع سازهای دیگر در اجراها و تنظیمات موسیقی بسیار پرکاربرد است. از موسیقی کلاسیک تا جاز، پاپ، راک و سبک های مختلف دیگر، پیانو جایگاه خود را دارد. موسیقیدانان معروفی چون بتهوون، موزارت، چایکوفسکی، راخمانینف و بسیاری دیگر از این ساز به عنوان ابزار اصلی در آثارشان استفاده کرده اند.
گیتار
گیتار از قدیمی ترین سازهای موسیقی به شمار می‌آید و از هزاران سال پیش در فرهنگ ها و تمدن های مختلف به کار رفته است. این ساز در ابتدا به صورت چوبی با تعداد کمی تار تولید می شد، اما تا زمان های نوسانات موسیقی در دهه های اخیر به شکل ها و اندازه های متنوعی طراحی و تولید می شود. گیتار دارای یک بدنه است که شامل چند قسمت اصلی چون تعادل، دسته و گردن است. تعادل برای بهبود وزن و توازن ساز ایجاد شده و دسته بر روی بدنه نصب می شود که گردن (فرت بورد) از بالا به آن اضافه می شود. رشته های معمولاً فلزی یا نایلونی روی فرت بورد گردن قرار می گیرند. این رشته ها با فشار انگشتان بر روی فرت بورد نت های مختلفی تولید می کنند. گیتار به انواع مختلفی تقسیم می شود. از جمله انواع معروف می‌توان به گیتار الکتریک، گیتار آکوستیک، گیتار کلاسیک و گیتار بیس اشاره کرد. هر نوع از این گیتارها ویژگی ها و صداهای مخصوص به خود را دارد و در سبک های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. گیتار به عنوان ساز اصلی در بسیاری از سبک های موسیقی به کار می رود. از موسیقی کلاسیک و جاز تا راک، پاپ، بلوز، فلامنکو و سبک های بسیار دیگر، گیتار جایگاه مهمی دارد. افراد بسیاری از مختلف از جمله ژیمی هندریکس، جیمی پیج، اریک کلپتون، انریکه کریزیا و بسیاری دیگر در طول تاریخ از گیتار به عنوان ابزار اصلی در آثارشان استفاده کرده اند.
ویولن
ویولن از قرن 16 در ایتالیا به وجود آمد و از آن زمان تاکنون جایگاه ویژه ای در موسیقی دارد. نام "ویولن" از واژه ای ایتالیایی به معنی "ویولا کوچک" گرفته شده و نشان دهنده نزدیکی این ساز به خانواده ویولا و ویولن سل است. ویولن دارای بدنه ای کوچک با شکل خمیده و چهار رشته است. تولید صدا در ویولن به وسیله رشته ها انجام می شود. این رشته ها با انگشتان و قوسی که توسط دستی با حرکت های متناوب روی آن کشیده می‌شود، لرزش تولید کرده و صدا را ایجاد می کنند. ویولن به عنوان ساز اصلی در موسیقی کلاسیک به ویژه موسیقی ارکسترال، کنسرتوها و اجراهای تکنوازی به کار می رود. همچنین در سبک های مختلفی نظیر جاز، موسیقی سنتی و سبک های معاصر نیز کاربرد دارد. بسیاری از موسیقیدانان برجسته از جمله نیکولو پاگانینی، یوهان سباستیان بخ، پیتر تچایکوفسکی، ایتزاک پرلمن و بسیاری دیگر از ویولن به عنوان ابزار اصلی در آثارشان استفاده کرده اند. ویولن به دلیل طنین و صدای اصیل و احساسی که تولید می کند، در ایجاد تأثیرات عمیق در موسیقی نقش دارد و قادر به انتقال احساسات و ابعاد مختلف در موسیقی می باشد.
یوکللی
یوکللی یک ساز موسیقی از خانواده ی سازهای کشیده است که اصولاً دارای چهار رشته و شکلی مشابه گیتار دارد. این ساز، علاوه بر شکل و ساختار مشابه گیتار، دارای ویژگی های خاصی نیز می باشد که در زیر به آنها اشاره می کنیم: یوکللی از قدیمی ترین سازهای موسیقی به شمار می آید و اصلی ترین نوع آن در هاوائی تولید می شد. نام "یوکللی" از واژه های هاوائی به معنی "کشوری تازه" گرفته شده است. یوکللی دارای بدنه کوچک با شکل مستطیلی و دسته ای است که معمولاً از چوب ساخته می شود. این ساز از چهار رشته تشکیل شده که با انگشتان دست بر روی فرت بورد (بخشی از دسته) فشرده و اجازه تولید صدا به وسیله لرزش رشته ها داده می شود. یوکللی به طور اصلی در موسیقی هاوائی و موسیقی پاپ به کار می رود. این ساز به عنوان یک ساز همراه و مناسب برای اجراهای تکنوازی یا همراه با سایر سازها به‌کار می رود. در موسیقی هاوائی و سبک های پاپ، یوکللی به عنوان ابزاری برجسته شناخته شده است. موسیقیدانانی چون ایسر، جیسون مراز و بسیاری دیگر از یوکللی به عنوان ساز اصلی در آثارشان استفاده کرده اند. یوکللی با صدای خوشایند و آرامش بخش خود، در ایجاد احساسات مختلف و ایجاد فضاهای موسیقیایی خاص تأثیرگذار است.
انواع سبک های موسیقی
موسیقی با تنوع فراوانی از سبک ها و زیرسبک ها در سراسر جهان شناخته می شود. هر سبک دارای ویژگی ها، اجزاء مختلف و تأثیرات منحصر به فردی است. در زیر به برخی از انواع مهم سبک های موسیقی اشاره می‌کنیم:
کلاسیک: موسیقی کلاسیک یا موسیقی ارکسترال، از قدیمی ترین سبک های موسیقی است. این سبک با استفاده از ارکستر، اجزاء هارمونیک و ملودیک پیچیده ای را ایجاد می کند.
جاز:جاز با آکوردها، آوازها و ایجاد احساسات متنوع، سبکی دیگر از موسیقی است. آیکون هایی نظیر لوئی آرمسترانگ و مایلز دیویس در این سبک برجسته اند.
پاپ: موسیقی پاپ یا موسیقی شعبده ای، به‌طور گسترده ای توسط جوانان پذیرفته شده و به اجراهای تجاری تمایل دارد. هنرمندان معروفی مثل مایکل جکسون و مدونا در این سبک شناخته می شوند.
راک:راک با آکوردهای قوی، تنظیمات شدید و اجراهای پرانرژی، یکی از محبوب ترین سبک های موسیقی است. گروه ها و هنرمندانی نظیر پینک فلوید و کویین در این سبک فعال هستند.
هیپ هاپ:هیپ هاپ یک سبک موسیقی شهری است که معمولاً با ریتم های قوی، تکنیک های شعری و بیان اجتماعی متمایز می شود. این سبک از طریق آهنگ ها و رپ اجرا می شود.
الکترونیک: موسیقی الکترونیک با استفاده از تکنولوژی و ابزارهای الکترونیکی تولید می شود. از سبک های زیرسبکی آن می توان به ترنس، هاوس، داب استپ و آمبینت اشاره کرد.
رپ:رپ یکی از انواع هیپ هاپ است که با ضرب و تکرار عبارات، شعر و احساسات اجرا می شود. این سبک از طریق ریتم و رپرها منتقل می شود.
ریتم و بلوز: این سبک با تأکید بر ریتم، آوازهای غمگین و احساسات عمیق، در اوایل قرن بیستم شکل گرفت و به تأثیرگذاری ژانرهای دیگر مانند راک و جاز پیشی گرفت.
کانتری: موسیقی کانتری یا موسیقی ریف، معمولاً با آوازهای ملودیک و موضوعات مرتبط با زندگی روستایی و روحیهٔ ملی مرتبط می شود.
کلاسیک آسیایی: موسیقی کلاسیک آسیایی مثل موسیقی هندی، چینی، ژاپنی و غیره با اساس فلسفی، نواختن آکوردها و تجربه های روحانی به وجود می آید.
همچنین، تعداد زیادی سبک دیگر نیز وجود دارد که هر یک با تمایز خود، تنوع و زیبایی در دنیای موسیقی ایجاد کرده اند.
انواع نرم افزارهای آهنگ سازی
نرم افزارهای آهنگ سازی ابزارهای مهمی برای آهنگ نویسان و تهیه کنندگان موسیقی هستند. این نرم افزارها امکانات متنوعی برای ساخت، تنظیم، ضبط و میکس آهنگ ها ارائه می دهند. در زیر به برخی از انواع اصلی نرم افزارهای آهنگ سازی اشاره می کنیم:
DAW (Digital Audio Workstation): این نرم افزارها محیط کاملی برای ساخت و تنظیم آهنگ ها فراهم می کنند. محیط های کاربری متنوعی دارند و ابزارهای مختلفی نظیر وی اس تی ها، سینت ها، درام ماشین و افکت ها را در اختیار کاربران قرار می دهند. نمونه ها:
- Ableton Live
- Logic Pro
- FL Studio
- Cubase
- Pro Tools
- Reason
سینت سایزر ها (Synthesizers):این نرم افزارها به تولید صداهای مصنوعی و الکترونیکی می پردازند. از سینت ها می توان برای ساخت صداهای ساده تا پیچیده در سبک های الکترونیک، پاپ، راک و غیره استفاده کرد. نمونه ها:
- Serum
- Massive
- Sylenth1
- Zebra
وی اس تی ها (Virtual Instruments): این نرم افزارها مجموعه های از صداها و سازهای واقعی که با استفاده از نرم افزار شبیه سازی شده اند را فراهم می کنند. از آنها می توان برای اجرای نت‌ها و آکوردها با صدای واقعی استفاده کرد. نمونه ها:
- Kontakt
- EastWest Composer Cloud
- Spectrasonics Omnisphere
درام ماشین‌ها (Drum Machines): این نرم افزارها به تولید و اجرای ضربه ها و ریتم های درامی برای آهنگ ها می پردازند. نمونه ها:
- Native Instruments Battery
- XLN Audio Addictive Drums
میکس و مسترینگ (Mixing and Mastering):این نرم افزارها برای ترتیب، میکس و مسترینگ آهنگ ها جهت بهبود کیفیت نهایی استفاده می شوند. نمونه ها:
- iZotope Ozone
- Waves Plugins
- Steinberg WaveLab
سمپلرها (Samplers): این نرم افزارها به شما امکان می دهند تا نمونه های صداهای واقعی را به آهنگ های خود اضافه کنید. نمونه ها:
- Native Instruments Kontakt
- Ableton Sampler
افکت های صوتی (Audio Effects): این نرم افزارها افکت های مختلفی نظیر ریورب، کمپرسور، اکو و غیره را بر صداهای ضبط شده اعمال می کنند. نمونه ها:
- FabFilter
- Waves Plugins
- Soundtoys
هر کدام از این انواع نرم افزارها و ابزارها ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند و می توانند به طور ترکیبی در فرآیند ساخت و تولید موسیقی مورد استفاده قرار گیرند.